ข้าวฟ่าง

ข้าวฟ่าง

►ข้าวฟ่าง (Sorghum) เป็นพืชตระกูลหญ้า มีอายุสั้นเพียงฤดูเดียว เจริญเติบโตได้ง่ายๆ เป็นพืชล้มลุกขนาดเล็ก ลำต้นตั้งตรง ลำต้นมีลักษณะกลมเล็กๆ มีข้อและปล้องใจกลางคล้ายฟองน้ำ ช่วงโคนต้นมีข้อและปล้องสั้นกว่า และยาวขึ้นเรื่อยๆ มีเปลือกหนา มีขนหยาบๆปกคลุม ต้นมีสีเขียวอมน้ำตาล ผลเป็นเมล็ด อยู่เป็นช่อ มีลักษณะทรงกลม มีเปลือกแห้งหุ้มเมล็ด เปลือกเมล็ดอ่อนมีสีเขียวนวล เปลือกเมล็ดแก่มีสีน้ำตาล ข้างในมีเมล็ดแข็งมาก มีเยื่อหุ้มเมล็ด เมล็ดมีสีขาวขุ่น มีถิ่นกำเนิดอยู่ในประเทศเอธิโอเปีย ทวีปแอฟริกา มีปลูกกันในหลายประเทศทั่วโลก ปลูกในประเทศไทยมีปลูกหลายสายพันธุ์ มีประโยชน์และสรรพคุณ ทางยาหลายอย่าง นำมารับประทาน นำมาประกอบอาหารต่างๆ หลายเมนู

พืชผักสมุนไพร
ข้าวฟ่าง : Sorghum

ข้าวฟ่าง :
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Sorghum bicolor
อยู่ในวงศ์ : Poaceae

ข้าวฟ่าง (Khao-Fang) เป็นพืชตระกูลหญ้า มีอายุสั้นเพียงฤดูเดียว เจริญเติบโตได้ง่ายๆ เป็นพืชล้มลุกขนาดเล็ก ลำต้นตั้งตรง ลำต้นมีลักษณะกลมเล็กๆ มีข้อและปล้องใจกลางคล้ายฟองน้ำ ช่วงโคนต้นมีข้อและปล้องสั้นกว่า และยาวขึ้นเรื่อยๆ มีเปลือกหนา มีขนหยาบๆปกคลุม ต้นมีสีเขียวอมน้ำตาล ใบเป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้ามสลับกัน ใบมีลักษณะยาวรี ขอบใบเรียบ มีเส้นกลางใบตามยาวเห็นชัด ก้านใบออกหุ้มรอบๆลำต้น มีขนเล็กๆปกคลุม ผิวใบสากมือ มีสีเขียว ผลเป็นเมล็ด อยู่เป็นช่อ มีลักษณะทรงกลม มีเปลือกแห้งหุ้มเมล็ด เปลือกเมล็ดอ่อนมีสีเขียวนวล เปลือกเมล็ดแก่มีสีน้ำตาล ข้างในมีเมล็ดแข็งมาก มีเยื่อหุ้มเมล็ด เมล็ดมีสีขาวขุ่น นำมาประกอบอาหารต่างๆ หลายเมนู ปลูกในประเทศไทยจะมีคุณภาพดีที่สุด มีการปลูกหลายสายพันธุ์

ลำต้น เป็นพืชล้มลุกขนาดเล็ก เป็นพืชตระกูลหญ้า มีอายุสั้นเพียงฤดูเดียว มีเหง้าแตกเป็นกอ ลำต้นตั้งตรง ลำต้นมีลักษณะกลมเล็กๆ มีข้อและปล้องใจกลางคล้ายฟองน้ำ ช่วงโคนต้นมีข้อและปล้องสั้นกว่า และยาวขึ้นเรื่อยๆ มีเปลือกหนา มีขนหยาบๆปกคลุม ต้นมีสีเขียวอมน้ำตาล

ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้ามสลับกัน ใบมีลักษณะยาวรี ขอบใบเรียบ มีความคม มีเส้นกลางใบตามยาวเห็นชัด ก้านใบออกหุ้มรอบๆลำต้น มีขนเล็กๆปกคลุม ผิวใบสากมือ สีเขียว

ราก เป็นระบบรากฝอย มีลักษณะกลมเล็กๆ แทงลงในดิน มีรากออกที่ข้อลำต้นที่อยู่ใต้ดิน ออกบริเวณรอบๆลำต้น มีสีน้ำตาล

ดอก ออกเป็นช่อ ออกปลายยอด ก้านช่อดอกยาว มีดอกย่อยจำนวนมาก มีลักษณะทรงรีเล็กๆ มีสีขาว มีเกสรสีเหลืองเบาปลิวกระจายได้ ก้านช่อดอกสั้น

ผล เป็นเมล็ด อยู่เป็นช่อ มีลักษณะทรงกลม มีเปลือกแห้งหุ้มเมล็ด เปลือกเมล็ดอ่อนมีสีเขียวนวล เปลือกเมล็ดแก่มีสีน้ำตาล ข้างในมีเมล็ดแข็งมาก มีเยื่อหุ้มเมล็ด เมล็ดมีสีขาวขุ่น

ประโยชน์และสรรพคุณข้าวฟ่าง

มีโปรตีน มีคาร์โบไฮเดรต มีวิตามินเอ มีวิตามินอี มีวิตามินซี มีวิตามินบี1 มีวิตามินบี2 มีวิตามินบี3 มีวิตามินบี5 มีวิตามินบี6 มีแคลเซียม มีฟอสฟอรัส มีโพแทสเซียม มีเหล็ก มีไขมัน มีพลังงาน มีเส้นใย มีสังกะสี มีเบตาแคโรทีน มีน้ำตาล มีแมกนีเซียม มีแมงกานีส

ช่วยบำรุงระบบประสาท แก้ไอ ช่วยรักษาหอบ ช่วยบำรุงกระเพาะอาหาร ช่วยรักษาแน่นอก ช่วยรักษาตกเลือด ช่วยย่อยอาหาร ช่วยระบบขับถ่าย แก้ท้องผูก แก้บิด ช่วยขับปัสสาวะ แก้ไข้ ช่วยลดปวด ช่วยสมานลำไส้

การปลูกและขยายพันธุ์ข้าวฟ่าง

ข้าวฟ่างเป็นพืชที่เจริญได้ ในดินแทบทุกชนิด ดินร่วนปนทรายจะเจริญเติบโตได้ดี ควรปลูกในฤดูฝนจะดี การปลูกจะนิยมปลูกโดยใช้ วิธีการขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด เตรียมดินให้พร้อม โดยนำเมล็ดพันธุ์ มาปลูกในแปลงที่เตรียมไว้ โดยหยอดเมล็ดลงไปให้ระยะห่างพอประมาณ

วิธีดูแลรักษาข้าวฟ่าง

ข้าวฟ่างเจริญเติบโตได้ง่ายๆ เป็นพืชที่สามารถเจริญได้ ในน้ำขังและในที่แห้งไม่มีน้ำขัง โดนแดดได้ตลอดวัน จะทำให้โตได้เร็ว

การเก็บเกี่ยวผลผลิตข้าวฟ่าง

การเก็บเกี่ยวผลผลิตข้าวฟ่าง มีอายุประมาณ 4-6 เดือน หลังปลูกลงในแปลง ตามสายพันธุ์ เปลือกเมล็ดมีสีน้ำตาล จะสามารถเก็บเกี่ยวได้ เก็บเกี่ยวด้วยรถ หรือด้วยมือตามสะดวก แล้วนำเมล็ดมาตากแดดให้แห้ง

วิธีเก็บรักษาข้าวฟ่าง

นำเมล็ดข้าวฟ่าง แล้วนำมาตากแดดให้แห้ง แล้วนำมาเก็บในภาชนะที่เตรียมไว้ แล้ววางในอากาศที่ถ่ายเทได้สะดวก ในที่แห้งไม่ชื้น จะเก็บรักษาไว้ได้นาน

►ข้าวฟ่าง (Sorghum) เมล็ดอยู่เป็นช่อ มีลักษณะทรงกลม มีเปลือกแห้งหุ้มเมล็ด เปลือกเมล็ดอ่อนมีสีเขียวนวล เปลือกเมล็ดแก่มีสีน้ำตาล ข้างในมีเมล็ดแข็งมาก มีเยื่อหุ้มเมล็ด เมล็ดมีสีขาวขุ่น