มะเดื่อ

มะเดื่อ

►มะเดื่อ (Fig) เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง เป็นทรงพุ่มขนาดกลาง ผลมีลักษณะทรงกลมแป้น หรือรูปไข่ มีจุกยื่นตรงขั้ว มีเปลือกบางผิวเรียบเกลี้ยง ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อผลสุกจะเปลี่ยนเป็นสีแดงอมเหลือง สีเขียว สีชมพู สีม่วง สีน้ำตาล ตามสายพันธุ์ ภายในผลข้างในจะมีเนื้อนุ่มฉ่ำน้ำ สีแดงหรือสีชมพูอมแดง มีเมล็ดอยู่ข้างใน มีรสชาติหวาน มีกลิ่นหอม มีถิ่นกำเนิดในตะวันออกกลาง เป็นที่นิยมปลูกกันมากในประเทศตุรกีและกรีก และหลายประเทศทั่วโลก ในประเทศไทยมีปลูกหลายสายพันธุ์ มีคุณประโยชน์และสรรพคุณ ทางยาหลายอย่าง นำมาเป็นผลไม้ใช้รับประทาน ใช้ทำเป็นเครื่องดื่มต่างๆ ได้หลายเมนู

พืชผลไม้สมุนไพร
มะเดื่อ : Fig

มะเดื่อ : Common Fig
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Ficus carica L.
อยู่ในวงค์ : Moraceae

มะเดื่อ (Ma-Dea) หรือเรียกว่า มะเดื่อฝรั่ง ลูกมะเดื่อ เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก มีทรงพุ่มขนาดกลาง ลำต้นเป็นปุ่มแตกกิ่งก้านออก เป็นเนื้อไม้แข็งและเหนียว มียางสีขาว เปลือกมีผิวเรียบ มีสีน้ำตาล ใบมีลักษณะทรงกลมรี มีรอยหยักเว้าลึก พื้นผิวใบเกลี้ยงเป็นมัน ใบแข็งและหนา ใบด้านบนมีสีเข้ม ใต้ใบมีสีอ่อนกว่ามีขนอ่อน ก้านใบยาว มีดอกเดี่ยวเป็นปุ่มกลม มีดอกย่อยเล็กๆอยู่ข้างใน ออกตามซอกกิ่ง ซอกใบหรือปลายยอด ผลมีลักษณะทรงกลมแป้น หรือรูปไข่ มีจุกยื่นตรงขั้ว มีเปลือกบางผิวเรียบเกลี้ยง ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อผลสุกจะเปลี่ยนเป็นสีแดงอมเหลือง สีเขียว สีชมพู สีม่วง สีน้ำตาล ตามสายพันธุ์ ภายในผลข้างในจะมีเนื้อนุ่มฉ่ำน้ำ สีแดงหรือสีชมพูอมแดง มีเมล็ดอยู่ข้างใน มีรสชาติหวาน มีกลิ่นหอม นำมาเป็นผลไม้ใช้รับประทาน ใช้ทำเป็นเครื่องดื่มต่างๆ ได้หลายเมนู ในประเทศไทยมีปลูกหลายสายพันธุ์

ลำต้น เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง มีทรงพุ่มขนาดกลาง ลำต้นมีลักษณะกลมๆ ลำต้นเป็นปุ่มแตกกิ่งก้านออก เป็นเนื้อไม้แข็งและเหนียว มียางสีขาว เปลือกมีผิวเรียบ มีสีน้ำตาล

ราก มีระบบรากแก้ว มีลักษณะทรงกลม แทงลึกลงในดิน มีรากแขนงรากฝอยเล็กๆ ออกรอบๆบริเวณลำต้น มีสีน้ำตาล

ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ มีลักษณะทรงกลมรี มีรอยหยักเว้าลึก พื้นผิวใบเกลี้ยงเป็นมัน ใบแข็งและหนา ใบด้านบนมีสีเข้ม ใต้ใบมีสีอ่อนกว่ามีขนอ่อน ก้านใบยาว ใบมีสีเขียว

ดอก มีดอกเดี่ยวเป็นปุ่มกลม มีดอกย่อยเล็กๆอยู่ข้างใน มีลักษณะทรงกลมเล็กๆ ดอกมีสีเขียวอ่อน มีก้านดอกสั้น ออกตามซอกกิ่ง ซอกใบหรือปลายยอด

ผล มีลักษณะทรงกลมแป้น หรือรูปไข่ มีจุกยื่นตรงขั้ว มีเปลือกบางผิวเรียบเกลี้ยง ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อผลสุกจะเปลี่ยนเป็นสีแดงอมเหลือง สีเขียว สีชมพู สีม่วง สีน้ำตาล ตามสายพันธุ์ ภายในผลข้างในจะมีเนื้อนุ่มฉ่ำน้ำ สีแดงหรือสีชมพูอมแดง มีเมล็ดอยู่ข้างใน มีรสชาติหวาน มีกลิ่นหอม

เมล็ด จะเกาะติดแน่นอยู่ในผล ปนอยู่ในเนื้อ มีลักษณะทรงกลมแบนเล็กๆ มีสีน้ำตาลอ่อน

ประโยชน์และสรรพคุณมะเดื่อ

มีวิตามินเอ มีวิตามินซี มีธาตุแคลเซียม มีฟอสฟอรัส มีวิตามินอี มีวิตามินเค มีวิตามินบี1 มีวิตามินบี2 มีวิตามินบี3 มีวิตามินบี5 มีวิตามินบี6 มีวิตามินบี9 มีโปรตีน มีธาตุเหล็ก มีแมกนีเซียม มีน้ำตาล มีคาร์โบไฮเดรต มีเส้นใย มีโพแทสเซียม มีพลังงาน มีทองแดง มีกรดไนอาซีน มีแมงกานีส

มีภูมิคุ้มกัน มีอนุมูลอิสระ ช่วยบำรุงผิวพรรณ ช่วยรักษาโรคความดันโลหิตสูง ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง ช่วยป้องกันโรคหัวใจ ช่วยลดน้ำตาลในเลือด ช่วยป้องกันโรคความดันโลหิตสูง ช่วยรักษาโรคไขมันในเลือดสูง ช่วยป้องกันโรคโลหิตจาง ช่วยบำรุงสายตา ช่วยบำรุงกระดูก ช่วยรักษาโรคกระดูกพรุน แก้เจ็บคอ ช่วยสมานแผลในปาก ช่วยระบบขับถ่าย เป็นยาระบาย แก้ท้องผูก ช่วยรักษาโรคนิ่วในไต ช่วยป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ ช่วยรักษาปัสสาวะอักเสบ ช่วยบรรเทากามโรค ช่วยเสริมทางเพศ ช่วยฟอกตับ ช่วยบำรุงม้าม ช่วยรักษานิ่วในไต

การปลูกขยายพันธุ์มะเดื่อ

มะเดื่อสามารถปลูกได้ในดินทุกชนิด ดินร่วนปนทรายจะเติบโตได้ดี ปลูกในฤดูฝนจะดี การปลูกทำได้ด้วยวิธี การปลูกโดยใช้การเพาะเมล็ด การตอนกิ่ง และการปักชำกิ่ง นำมาเพาะในถุงเพาะชำ ให้ต้นกล้ามีอายุประมาณ 2 เดือน แล้วนำมาปลูกลงในแปลง ปลูกให้มีระยะห่างประมาณ 4×4 เมตร

การดูแลรักษามะเดื่อ

มะเดื่อชอบอากาศร้อน ชอบแสงแดดเพียงพอ ต้องให้น้ำเพียงพอ ระบายน้ำดี ไม่แฉะเกินไป ต้องรดน้ำเช้าเย็น ปลูกในฤดูฝนจะดี

การเก็บเกี่ยวผลผลิตมะเดื่อ

มะเดื่อปลูกโดยเมล็ดจะให้ผลผลิต ใช้เวลาประมาณ 2-3 ปี หลังปลูกลงแปลง การปักชำให้ผลผลิต ใช้เวลาประมาณ 6 เดือน หลังปลูกลงแปลง ผลสุกจะมีสีแดงอมเหลือง สีชมพู สีเขียว สีม่วงเข้ม ตามสายพันธุ์ ใช้กรรไกรตัดขั้ว แล้วต้องระวังอย่าทำหล่น อาจทำให้เสียหายได้ แล้วนำใส่ในภาชนะที่เตรียมไว้

การเก็บรักษามะเดื่อ

เราจะนำมะเดื่อที่ตัดไว้ แล้วนำมาวางไว้ในที่อากาศถ่ายเท จะเก็บไว้ได้นาน จะทำให้รสชาติหวานหอมยิ่งขึ้น