สมอจีน

►สมอจีน (Chinese White Olive) เป็นผลไม้พื้นบ้าน เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ต้นเป็นทรงพุ่ม ผลอยู่เป็นช่อ มีผลเดี่ยว มีลักษณะทรงกระสวย หัวท้ายมน ผิวเปลือกบาง ผลอ่อนมีสีเขียวอ่อน ผลแก่มีสีเขียว มีเนื้อสีเขียวอ่อน เนื้อแน่นฉ่ำน้ำ มีรสชาติเปรี้ยวขมอมฝาด เนื้อน้อย เมล็ดใหญ่ เมล็ดแข็งทรงกระสวย อยู่ข้างใน มีถิ่นกำเนิดในประเทศจีน มีปลูกกันในหลายประเทศ มีคุณประโยชน์และสรรพคุณ ทางยาหลายอย่าง ใช้นำมาเป็นผลไม้รับประทาน ใช้ประกอบอาหารเมนูต่างๆ ใช้ทำเป็นเครื่องดื่มต่างๆได้

สมอจีน

พืชผลไม้สมุนไพร
สมอจีน : Chinese White Olive

สมอจีน : Chinese Olive
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Canarium album
อยู่ในวงค์ : Burseraceae

สมอจีน (Sa-Mor-Jeen) หรือมีชื่อเรียกว่า กาน้า เป็นผลไม้พื้นบ้าน เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ต้นเป็นทรงพุ่ม ลำต้นมีลักษณะกลมๆ กิ่งก้านมีขนอ่อนสีน้ำตาลปกคลุม เป็นใบประกอบแบบขนนก มีก้านใบยาว ออกเรียงสลับตรงข้าม มีใบย่อย มีลักษณะทรงรีเรียว โคนใบมน ปลายใบเรียวแหลม มีขนอ่อนสีน้ำตาลปกคลุม มีก้านใบย่อยสั้น ใบมีสีเขียว ดอกออกเป็นช่อ ออกปลายยอดกิ่ง และออกอยู่รวมกันเป็นกระจุก ดอกมีลักษณะเล็กๆ กลีบดอกมีสีขาว มีก้านช่อดอกสั้น มีขนอ่อนสีน้ำตาล ผลอยู่เป็นช่อ มีผลเดี่ยว มีลักษณะทรงกระสวย หัวท้ายมน ผิวเปลือกบาง ผลอ่อนมีสีเขียวอ่อน ผลแก่มีสีเขียว มีเนื้อสีเขียวอ่อน เนื้อแน่นฉ่ำน้ำ มีรสชาติเปรี้ยวขมอมฝาด เนื้อน้อย เมล็ดใหญ่ เมล็ดแข็งทรงกระสวย อยู่ข้างใน

ลำต้น เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ต้นทรงพุ่มขยายกว้าง กิ่งก้านมีขนอ่อนสีน้ำตาลปกคลุม ลำต้นมีลักษณะกลมๆ เป็นไม้เนื้อแข็งเหนียว เปลือกต้นหนามีร่องแตกตามยาว มีสีน้ำตาล

ราก เป็นระบบรากแก้ว มีลักษณะกลม แทงลึกลงในดิน มีรากแขนงและรากฝอยเล็กๆ ออกตามแนวราบ มีสีน้ำตาล

ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก มีก้านใบยาว ออกเรียงสลับตรงข้าม มีใบย่อย มีลักษณะทรงรีเรียว โคนใบมน ปลายใบเรียวแหลม มีขนอ่อนสีน้ำตาลปกคลุม มีก้านใบย่อยสั้น ใบมีสีเขียว

ดอก จะมีดอกออกเป็นช่อ ออกปลายยอดกิ่ง และออกอยู่รวมกันเป็นกระจุก ดอกมีลักษณะเล็กๆ กลีบดอกมีสีขาว มีก้านช่อดอกสั้น มีขนอ่อนสีน้ำตาล

ผล อยู่เป็นช่อ มีผลเดี่ยว มีลักษณะทรงกระสวย หัวท้ายมน ผิวเปลือกบาง ผลอ่อนมีสีเขียวอ่อน ผลแก่มีสีเขียว มีเนื้อสีเขียวอ่อน เนื้อแน่นฉ่ำน้ำ มีรสชาติเปรี้ยวขมอมฝาด เนื้อน้อย เมล็ดใหญ่ เมล็ดแข็งทรงกระสวย อยู่ข้างใน

เมล็ด มีลักษณะรูปทรงกระสวย หัวท้ายแหลม อยู่ข้างใน เปลือกเมล็ดใหญ่แข็ง มีสีน้ำตาล

ประโยชน์และสรรพคุณสมอจีน

มีวิตามินเอ มีวิตามินซี มีธาตุแคลเซียม มีวิตามินบี2 มีวิตามินบี3 มีวิตามินบี1 มีโปรตีน มีธาตุเหล็ก มีแมกนีเซียม มีคาร์โบไฮเดรต มีเส้นใย มีพลังงาน มีไขมัน มีโซเดียม มีฟอสฟอรัส มีเบต้าแคโรทีน

ช่วยฟอกโลหิต แก้กระหายน้ำ ช่วยเจริญอาหาร ช่วยบำรุงกำลัง เป็นยาระบาย เป็นยาฝาดสมาน แก้ลมจุกเสียด ช่วยสมานแผล ช่วยบำรุงผิวพรรณ ช่วยขับสารพิษ แก้อ่อนเพลีย ช่วยบำรุงร่างกาย ช่วยบำรุงหัวใจ ช่วยบำรุงประสาท ช่วยระงับประสาท ช่วยนอนหลับ ช่วยบำรุงฟัน แผลในเหงือก แผลในปาก แก้ไอ ช่วยทำให้ชุ่มคอ ช่วยแก้คอแห้ง ช่วยลดอาการเจ็บคอ ช่วยขับเสมหะ แก้ร้อนใน แก้ไข้ แก้หวัด เป็นยาระบายอ่อนๆ แก้บิด แก้ท้องเสีย ช่วยขับปัสสาวะ ช่วยบำรุงสายตา ช่วยขับพยาธิ

การปลูกขยายพันธุ์สมอจีน

สมอจีนสามารถปลูกได้ ในดินทุกชนิด ชอบดินร่วน ดินร่วนปนทราย จะเติบโตได้ดี ชอบดินที่มีระบายน้ำดี การปลูกทำได้ด้วยวิธี การเพาะเมล็ด แล้วนำมาปลูกลงในแปลง ระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 4×4 เมตร

การดูแลรักษาสมอจีน

สมอจีนชอบแสงแดด ต้องให้น้ำเพียงพอ ระบายน้ำดี ปลูกช่วงแรกต้องรดน้ำทุกวัน เมื่อเติบโตขึ้น ก็ลดการให้น้ำได้ ปลูกในฤดูฝนจะดี ควรตัดแต่งใบและกิ่งบ้าง ให้ต้นไม่สูงเกินไป

การเก็บเกี่ยวผลผลิตสมอจีน

สมอจีนจะให้ผลผลิต ใช้เวลาประมาณ 2-3 ปี จะออกผลผลิต และจะมีลูกตามสายพันธุ์ เมื่อผลขยายขนาดโตเต็มที่ ผลแก่จะมีสีเขียว ให้ใช้กรรไกรตัดขั้วออกมา แล้วต้องระวังอย่าทำหล่น อาจทำให้ผลช้ำเสียหายได้

การเก็บรักษาสมอจีน

เราจะนำสมอจีนที่ตัดไว้ แล้วนำมาใส่ในภาชนะ ที่โปร่งระบายอากาศดี แล้ววางไว้ในที่อากาศถ่ายเท หรือนำมาแช่อิ่ม เชื่อม จะเก็บรักษาไว้ได้นาน

สมอจีน