อาร์ทิโชก

อาร์ทิโชก

►อาร์ทิโชก (Artichoke) อยู่วงศ์เดียวกับทานตะวัน เป็นพืชเมืองหนาว เจริญเติบโตได้ดีในอากาศเย็น เป็นพืชล้มลุก ดอกคล้ายดอกบัว ฐานรองดอกขนาดใหญ่ ก้านดอกช่อใหญ่ยาว ออกตามซอกใบ และปลายของลำต้น ดอกมีลักษณะทรงกลมแป้น ทรงยาวเรียวรี กลีบเลี้ยงด้านนอกแข็งมีสีเขียว สีเขียวอมม่วง สีม่วง ตามสายพันธุ์ เรียงซ้อนกันเป็นชั้นๆ ส่วนปลายกลีบมีหนามแหลมคม กลีบเลี้ยงภายในสีชมพูอมม่วง มีเกสรเส้นเล็กๆนุ่มๆตรงกลาง ฐานรองดอกมีเนื้อนุ่มสีเหลืองครีม อยู่ภายในใจกลาง รสชาติหวานกรอบ มีกลิ่นเฉพาะตัว เมื่อดอกบานออก มีเกสรเส้นเล็กนุ่มๆสีม่วง มีถิ่นกำเนิดในเขตเมดิเตอเรเนียน ในทวีปยุโรป ต่อมาได้ปลูกทั่วไปในทุกทวีป ในประเทศไทยปลูกในภาคเหนือ จะปลูกในฤดูหนาว มีประโยชน์และสรรพคุณ ทางยาหลายอย่าง สามารถนำมาประกอบ อาหารเมนูต่างๆ ได้หลายเมนู

พืชผักสมุนไพร
อาร์ทิโชก : Artichoke

อาร์ทิโชก : Globe Artichoke
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cynara cardunculus var. scolymus
อยู่ในวงศ์ : Asteraceae

อาร์ทิโชก (Ar-ti-choke) อยู่วงศ์เดียวกับทานตะวัน เป็นพืชเมืองหนาว เจริญเติบโตได้ดีในอากาศเย็น เป็นพืชล้มลุก ลำต้นมีลักษณะกลมสั้นๆ มีเป็นข้อสั้นๆ มีก้านยาวใหญ่อวบ หุ้มโดยรอบๆลำต้น เป็นใบประกอบขนนก ใบออกเรียงเวียนตรงข้อรอบๆลำต้น ดอกคล้ายดอกบัว ฐานรองดอกขนาดใหญ่ ก้านดอกช่อใหญ่ยาว ออกตามซอกใบ และปลายของลำต้น ดอกมีลักษณะทรงกลมแป้น ทรงยาวเรียวรี กลีบเลี้ยงด้านนอกแข็งมีสีเขียว สีเขียวอมม่วง สีม่วง ตามสายพันธุ์ เรียงซ้อนกันเป็นชั้นๆ ส่วนปลายกลีบมีหนามแหลมคม กลีบเลี้ยงภายในสีชมพูอมม่วง มีเกสรเส้นเล็กๆนุ่มๆตรงกลาง ฐานรองดอกมีเนื้อนุ่มสีเหลืองครีม อยู่ภายในใจกลาง รสชาติหวานกรอบ มีกลิ่นเฉพาะตัว เมื่อดอกบานออก มีเกสรเส้นเล็กนุ่มๆสีม่วง ประเทศไทยปลูกขึ้นได้ดีในภาคเหนือ จะปลูกในฤดูหนาว อาร์ทิโชกมี 2 ชนิด คือพันธุ์สีเขียว พันธุ์สีม่วง

ลำต้น เป็นพืชล้มลุกขนาดเล็ก ลำต้นมีลักษณะกลมๆ มีข้อสั้นๆอยู่ มีก้านออกโดยรอบๆลำต้น มีสีเขียว

ใบ เป็นใบประกอบขนนก มีก้านออกเรียงเวียนโดยรอบๆลำต้น มีใบย่อยเล็กๆบนก้าน มีลักษณะทรงยาว เรียวรี ขอบใบเว้าหยักลึก ใบมีสีเขียว สีม่วง ตามสายพันธุ์

ราก มีระบบรากแก้ว แทงลึกลงในดิน มีลักษณะกลมเล็กๆ มีรากแขนงรากฝอยเล็กๆ ออกรอบบริเวณลำต้น จะมีสีน้ำตาล

ดอก ออกเป็นดอกเดี่ยว คล้ายดอกบัว ฐานรองดอกขนาดใหญ่ มีก้านดอกยาวใหญ่อวบ ออกตามซอกใบ และปลายของลำต้น ดอกมีลักษณะทรงกลมแป้น ทรงยาวเรียวรี กลีบเลี้ยงด้านนอกแข็งมีสีเขียว สีเขียวอมม่วง สีม่วง ตามสายพันธุ์ เรียงซ้อนกันเป็นชั้นๆ ส่วนปลายกลีบมีหนามแหลมคม กลีบเลี้ยงภายในสีชมพูอมม่วง มีเกสรเส้นเล็กๆนุ่มๆตรงกลาง ฐานรองดอกมีเนื้อนุ่มสีเหลืองครีม อยู่ภายในใจกลาง รสชาติหวานกรอบ มีกลิ่นเฉพาะตัว เมื่อดอกบานออก มีเกสรเส้นเล็กนุ่มๆสีม่วง

ผล มีลักษณะรูปกรวย มีเมล็ดทรงกลมรี แบนยาว มีขนาดเล็กๆ ข้างในผล

เมล็ด อยู่ในผล มีลักษณะกลมรี แบนยาว มีขนาดเล็กๆ มีสีดำ

มีประโยชน์และสรรพคุณอาร์ทิโชก

มีวิตามินเอ มีวิตามินเค มีวิตามินอี มีวิตามินบี1 มีวิตามินบี2 มีวิตามินบี3 มีวิตามินบี5 มีวิตามินบี6 มีวิตามินบี9 มีโพแทสเซียม มีฟอสฟอรัส มีเหล็ก มีแคลเซียม มีแมกนีเซียม มีไฟเบอร์ มีวิตามินซี มีโปรตีน มีโฟเลต มีคาร์โบไฮเดรต

มีอนุมูลอิสระ ช่วยลดไขมันในเลือด ช่วยย่อยอาหาร แก้ท้องผูก ช่วยลดน้ำตาลในเลือด ช่วยลดคอเลสเตอรอล ขับสารพิษ แก้ท้องอืด แก้ท้องเฟ้อ แก้จุกเสียดแน่นท้อง ช่วยบำรุงถุงน้ำดี ช่วยรักษาโรคดีซ่าน ช่วยบำรุงตับ ช่วยบำรุงไต ช่วยป้องกันโรคเบาหวาน ช่วยรักษาโรคโลหิตจาง ช่วยป้องกันหลอดเลือดอุดตัน ช่วยป้องกันหลอดเลือดหัวใจอุดตัน ช่วยป้องกันโรคตับแข็ง

การปลูกและขยายพันธุ์อาร์ทิโชก

อาร์ทิโชกเป็นพืชที่ชอบความเย็น สามารถเจริญได้ดีในดินทุกชนิด เป็นพืชที่ชอบดินร่วนซุย จะนิยมปลูกในฤดูหนาว จะเติบโตได้ดี การปลูกโดยใช้เมล็ดพันธุ์ โดยการเพาะต้นกล้าก่อน เมื่อต้นกล้ามีอายุประมาณ 30 วัน แล้วจึงทำการย้ายปลูกในแปลงที่เตรียมไว้ ให้มีระยะห่างประมาณ 80×80 เซนติเมตร

วิธีดูแลรักษาอาร์ทิโชก

อาร์ทิโชกเป็นพืชที่ชอบความเย็น จะนิยมปลูกในฤดูหนาว ต้องระบายน้ำดี น้ำไม่ขัง ชอบแสงแดด ต้องดูแลรดน้ำเสมอ ต้องหมั่นรดน้ำเช้าเย็น และโดนแดดได้ตลอดวัน ควรให้น้ำได้ตลอด ให้เด็ดปลิดใบออกบ้าง เพื่อให้หัวได้รับแสงแดดทั่วถึง

การเก็บเกี่ยวผลผลิตอาร์ทิโชก

การเก็บเกี่ยวเมื่ออาร์ทิโชก มีอายุประมาณ 100-120 วัน หลังปลูกลงแปลง ดอกของอาร์ทิโชกได้ห่อแน่นที่สุด เป็นดอกที่สมบูรณ์ ดอกแน่นขนาดพอดี ดอกตูมไม่บาน ไม่แก่ไป ดอกมีสีเขียว สีเขียวอมม่วง สีม่วง ตามสายพันธุ์ จะตัดตรงโคนดอก ให้มีก้านติดมาด้วย แล้วใส่ในภาชนะที่เตรียมไว้

วิธีเก็บรักษาอาร์ทิโชก

จะนำดอกอาร์ทิโชก แล้วเราจะมีวิธีเก็บรักษาให้สดนานๆ คือนำมาห่อด้วยกระดาษหรือผ้าขาวบาง แล้วใส่ถุงหรือกล่องพลาสติก แล้วนำไปแช่ตู้เย็น จะเก็บไว้ใช้ได้นาน

►อาร์ทิโชก (Artichoke) พืชเมืองหนาว ดอกมีทรงกลมแป้น ทรงยาวเรียวรี กลีบเลี้ยงด้านนอกแข็งมีสีเขียว สีเขียวอมม่วง สีม่วง ตามสายพันธุ์ เรียงซ้อนกันเป็นชั้นๆ ส่วนปลายกลีบมีหนามแหลมคม กลีบเลี้ยงภายในสีชมพูอมม่วง มีเกสรเส้นเล็กๆนุ่มๆตรงกลาง ฐานรองดอกมีเนื้อนุ่มสีเหลืองครีม อยู่ภายในใจกลาง รสชาติหวานกรอบ มีกลิ่นเฉพาะตัว