ใบมะขามอ่อน

ใบมะขามอ่อน

►ใบมะขามอ่อน (Young Tamarind leaves) เป็นต้นไม้พื้นบ้าน เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ มีทรงพุ่มสูงโปร่ง ลำต้นเดี่ยว มีลักษณะกลมๆ เนื้อไม้แข็งและเหนียว เปลือกต้นแข็ง มีร่องแตกลึก มีสีน้ำตาล ใบประกอบแบบคู่ เป็นใบย่อยออกคู่บนก้านใบ ใบมีลักษณะทรงรีเล็กๆ โคนใบมน ปลายใบมนรี ขอบใบเรียบ ใบเป็นมัน มีสีเขียว มีรสชาติเปรี้ยว ออกดอกเป็นช่อ มีลักษณะเล็กๆ มีกลีบดอกสีขาวอมเหลือง ผลเป็นฝัก มีลักษณะกลม ทรงตรง ทรงโค้งงอ มีถิ่นกำเนิดในทวีปแอฟริกา และได้นิยมมีการปลูกกันทั่วไป ในหลายประเทศ มีประโยชน์และสรรพคุณ ทางยาหลายอย่าง ใช้ใบอ่อนนำมารับประทาน นำมาประกอบอาหารเมนูต่างๆ ได้หลายเมนู

พืชผักผลไม้สมุนไพร
ใบมะขามอ่อน : Young Tamarind leaves

ใบมะขามอ่อน : Baby Tamarind leaves
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tamarindus indica L.
วงศ์ : Fabaceae

ใบมะขามอ่อน (Bai-Ma-kam-On) เป็นต้นไม้พื้นบ้าน เป็นไม้ยื่นต้นขนาดใหญ่ มีทรงพุ่มสูงโปร่ง ลำต้นเดี่ยว มีลักษณะกลมๆ เนื้อไม้แข็งและเหนียว เปลือกต้นแข็ง มีร่องแตกลึก มีสีน้ำตาล ใบประกอบแบบคู่ เป็นใบย่อยออกคู่บนก้านใบ ใบมีลักษณะทรงรีเล็กๆ โคนใบมน ปลายใบมนรี ขอบใบเรียบ ใบเป็นมัน มีสีเขียว มีรสชาติเปรี้ยว ออกดอกเป็นช่อ มีลักษณะเล็กๆ มีกลีบดอกสีขาวอมเหลือง ผลเป็นฝัก มีลักษณะกลม ทรงตรง ทรงโค้งงอ ใช้ใบอ่อนนำมารับประทาน นำมาประกอบอาหารเมนูต่างๆ ได้หลายเมนู เป็นต้นไม้พื้นบ้านของไทย มีการปลูกกันทั่วไปทั่วประเทศ

ลำต้น เป็นต้นไม้พื้นบ้าน เป็นไม้ยื่นต้นขนาดใหญ่ มีทรงพุ่มสูงโปร่ง ลำต้นเดี่ยว มีลักษณะกลมๆ เนื้อไม้แข็งและเหนียว เปลือกต้นแข็ง มีร่องแตกลึก มีสีน้ำตาล

ใบ ใบประกอบแบบคู่ เป็นใบย่อยออกคู่บนก้านใบ ใบมีลักษณะทรงรีเล็กๆ โคนใบมน ปลายใบมนรี ขอบใบเรียบ ใบเป็นมัน มีสีเขียว มีรสชาติเปรี้ยว

ราก เป็นระบบรากแก้ว มีรากที่แข็งแรง แทงลึกลงในดิน มีลักษณะกลม จะมีรากแขนงรากฝอยเล็กๆ มีสีน้ำตาล

ดอก ออกดอกเป็นช่อ มีดอกย่อย จะอยู่เป็นกระจุก มีลักษณะเล็กๆ มีกลีบดอกสีขาวอมเหลือง ก้านช่อดอกจะยาว จะออกดอกปลายยอดกิ่ง

ผล ผลเป็นฝัก มีลักษณะกลม ทรงตรง โค้งงอ ฝักดิบมีสีเขียว ฝักแก่มีสีน้ำตาล ข้างในจะมีเนื้อแน่นฉ่ำน้ำ มีเมล็ดอยู่ข้างในเนื้อ มีรสชาติเปรี้ยว หรือหวาน

เมล็ด จะอยู่ข้างในเนื้อ อยู่ภายในฝัก เมล็ดมีลักษณะรูปกลมแบนรี มีเปลือกลื่นหุ้มอยู่ เมล็ดแก่มีสีน้ำตาล

ประโยชน์และสรรพคุณใบมะขามอ่อน

มีวิตามินอี มีวิตามินเค มีวิตามินบี1 มีวิตามินบี2 มีวิตามินบี3 มีวิตามินบี6 มีวิตามินบี5 มีวิตามินบี9 มีโพแทสเซียม มีฟอสฟอรัส มีเหล็ก มีแคลเซียม มีแมกนีเซียม มีเส้นใย มีวิตามินซี มีโปรตีน มีโซเดียม มีพลังงาน มีคาร์โบไฮเดรต มีไขมัน มีสังกะสี มีน้ำตาล มีโคลีน

แก้หวัด ช่วยขับเสมหะ แก้ไอ ช่วยรักษาฝีในมดลูก เป็นยาระบาย เป็นยาถ่าย แก้ท้องผูก ช่วยขับลมในลำไส้ แก้บิด แก้ช่วยสร้างเม็ดเลือด ช่วยบำรุงสายตา ช่วยรักษาตามัว ช่วยรักษาตาอักเสบ ช่วยฟอกโลหิต ช่วยขับเหงื่อช่วยบำรุงร่างกาย ช่วยชลอความชรา ช่วยบำรุงผิวพรรณ

การปลูกและขยายพันธุ์มะขาม

มะขามเป็นต้นไม้พื้นบ้าน ที่ปลูกง่ายทนแล้งได้ดี ดูแลรักษาง่าย ปลูกได้ตลอดทั้งปี ปลูกในช่วงฤดูฝน เจริญเติบโตได้ดี จะเจริญเติบโตได้ดีกับดินทุกชนิด โดยเฉพาะดินร่วนปนทราย ไม่ชอบพื้นที่น้้าท่วมขัง จะทนแล้งได้ดี วิธีการปลูก 2 วิธี ใช้วิธีการเพาะเมล็ด และการตอนกิ่งเสียบยอด แล้วนำมาปลูกลงในแปลงดินที่เตรียมไว้ ให้มีระยะห่างประมาณ 8×10 เมตร

วิธีดูแลรักษาต้นมะขาม

ต้นมะขามเป็นพืชที่สามารถ ทนต่อความแห้งแล้งได้ดี หลังปลูกลงในแปลง ให้รดน้ำทุกวัน ประมาณ 6 เดือน หลังจากนี้ปล่อยตามธรรมชาติ ถ้าปลูกในช่วงฤดูฝน จะเจริญเติบโตได้ดี ควรตัดแต่งกิ่งเพื่อไม่ให้สูงเกินไป

การเก็บเกี่ยวผลผลิตใบมะขามอ่อน

จะเริ่มเก็บเกี่ยวผลผลิตใบมะขามอ่อน ใช้เวลาประมาณ 6 เดือน หลังปลูกลงในแปลง จะสามารถเก็บเกี่ยวได้ สังเกตุที่ใบจะมีสีเขียว มีขนาดโตพอดีไม่อ่อนหรือแก่ไป โดยใช้กรรไกรตัด แล้วนำใส่ในภาชนะที่เตรียมไว้

วิธีเก็บรักษาใบมะขามอ่อน

นำใบมะขามอ่อน นำมาใส่กล่อง แล้วนำมาแช่ในตู้เย็น จะสามารถเก็บไว้ได้นาน