ขึ้นฉ่าย

ขึ้นฉ่าย (Chinese Celery) เป็นพืชสมุนไพร
ขึ้นฉ่าย (Chinese Celery) เป็นพืชสมุนไพร

ขึ้นฉ่าย

►ขึ้นฉ่าย (Chinese Celery) เป็นพืชสมุนไพร เป็นพืชล้มลุกขนาดเล็ก ลำต้นห่อหุ้มไปด้วยโคนก้านใบโดยรอบๆ จะมีสีเขียวอ่อน ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก มีก้านใบยาว ออกหุ้มรอบๆลำต้น มีใบย่อยบนก้าน ออกตรงข้ามกัน มีลักษณะทรงกลมรี ใบเว้าลึกเป็นแฉก ขอบใบมีรอยหยักรอบนอก มีสามใบย่อยอยู่บนก้าน มีสีเขียว มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว มีถิ่นกำเนิดในทวีปยุโรป ทวีปเอเชียและแอฟริกาเหนือ เป็นที่นิยมปลูกกันทั่วไปทั่วโลก ประเทศไทยมีปลูกหลายสายพันธุ์ เป็นพืชสมุนไพรที่มีมาแต่โบราณ มีประโยชน์สรรพคุณ ทางยาหลายอย่าง นำมาประกอบอาหาร เมนูต่างๆได้หลายเมนู ใช้เป็นผักที่จะใช้โรยหน้าอาหาร หรือกินแกล้มก็จะเข้ากันดี เป็นผักและสมุนไพรที่มีกลิ่นหอม นิยมใช้ในการปรุงอาหารที่ต้องการดับกลิ่นคาว หรือเพิ่มความหอมของน้ำซุป หรือนำไปผัดเพื่อดับคาว

พืชผักสมุนไพร
ขึ้นฉ่าย : Chinese Celery

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Apium graveolens var. secalinum
อยู่ในวงค์ : Apiaceae

ขึ้นฉ่าย (Khun-Chai) หรือเรียกว่า ขึ้นฉ่ายจีน เป็นพืชสมุนไพร เป็นพืชล้มลุก ลำต้นมีลักษณะกลมๆ จะถูกห่อหุ้มไปด้วยก้านใบโดยรอบๆ มีสีเขียว และมีกลิ่นหอม ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก มีก้านใบยาว โคนก้านออกรอบๆลำต้น มีใบย่อยบนก้าน ออกตรงข้ามกัน มีลักษณะทรงกลมรี ใบเว้าลึกเป็นแฉก ขอบใบมีรอยหยักรอบนอก มีสามใบย่อยอยู่บนก้าน มีสีเขียว มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว มีประโยชน์สรรพคุณ ทางยาหลายอย่าง นำมาประกอบอาหาร เมนูต่างๆได้หลายเมนู ประเทศไทยมีปลูกหลายสายพันธุ์

ลำต้น เป็นพืชล้มลุก มีลักษณะกลมๆ จะถูกห่อหุ้มไปด้วยก้านใบโดยรอบๆ มีสีเขียว และมีกลิ่นหอม

ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก มีก้านใบยาว โคนก้านออกรอบๆลำต้น มีใบย่อยบนก้าน ออกตรงข้ามกัน มีลักษณะทรงกลมรี ใบเว้าลึกเป็นแฉก ขอบใบมีรอยหยักรอบนอก มีสามใบย่อยอยู่บนก้าน มีสีเขียว มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว

ราก มีระบบรากแก้ว มีลักษณะกลมๆ แทงลึกลงในดิน มีรากแขนงรากฝอยเล็กๆ มีสีน้ำตาล มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว

ดอก ออกเป็นช่อ ก้านช่อดอกยาว มีดอกย่อยเล็กๆ มีลักษณะแบบซี่ร่ม กลีบดอกมีสีขาว มีก้านดอกย่อยเล็กๆ

ผล ผลอ่อนสีเขียว ผลแก่สีน้ำตาล ผลแก่แตกออกได้ มีเมล็ดเล็กอยู่

เมล็ด มาจากผลแก่แตกออก มีลักษณะกลมรี มีขนาดเล็กมาก มีสีน้ำตาล

ประโยชน์และสรรพคุณขึ้นฉ่าย

มีวิตามินเอ มีโพแทสเซียม มีฟอสฟอรัส มีเบตาแคโรทีน มีวิตามินซี มีวิตามินบี1 มีวิตามินบี2 มีวิตามินบี3 มีวิตามินบี5 มีวิตามินบี6 มีวิตามินบี9 มีแคลเซียม มีเส้นใย มีโปรตีน มีคาร์โบไฮเดรต มีวิตามินเอ มีวิตามินเค มีโซเดียม มีสังกะสี มีน้ำตาล มีไขมัน มีพลังงาน

ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง ช่วยป้องกันเนื้องอก ช่วยลดความดันโลหิตสูง ช่วยรักษาโรคเกาต์ ช่วยให้หลอดเลือดขยายตัว เป็นยากล่อมประสาท ช่วยให้นอนหลับ ช่วยขับลมในกระเพาะ ช่วยขับลมในลำไส้ ช่วยเจริญอาหาร ช่วยลดคอเลสเตอรอล ช่วยลดน้ำตาลในเลือด ช่วยขับปัสสาวะ ช่วยรักษานิ่ว ช่วยบำรุงไต ช่วยบำรุงตับ ช่วยป้องกันโรคหัวใจ ช่วยป้องกันโรคหัวใจขาดเลือด ช่วยบำรุงหัวใจ ช่วยรักษาโรคหัวใจ ช่วยป้องกันโรคอัลไซเมอร์ ช่วยรักษาโรคหอบหืด ช่วยล้างพิษ ช่วยระบบทางเดินหายใจ ร้อนใน ช่วยดับร้อน ช่วยขับเสมหะ แก้อาเจียน มีระบบย่อย แก้บิด แก้ท้องผูก แก้ท้องร่วง แก้ท้องเสีย แก้จุกเสียด แก้ลมพิษ แก้บวมน้ำ ช่วยบำรุงสมอง ช่วยบำรุงสายตา ช่วยบำรุงผิวพรรณ ช่วยบำรุงกระดูก ช่วยบำรุงฟัน มีภูมิคุ้มกัน ช่วยชลอชรา มีอนุมูลอิสระ ช่วยรักษาโรคปวดข้อ ช่วยบำรุงกล้ามเนื้อ

ขึ้นฉ่าย

การปลูกและขยายพันธุ์ขึ้นฉ่าย

ขึ้นฉ่ายเป็นพืชที่เจริญได้ ในดินแทบทุกชนิด ชอบดินร่วนซุยเจริญได้ จะปลูกโดยใช้เมล็ดพันธุ์ โดยหว่านเมล็ด ลงในแปลงดินที่เตรียมไว้ได้เลย โดยหว่านให้กระจายๆ เมื่อต้นกล้างอกแล้ว ก็ให้ถอนต้นที่เบียดแน่นเกินไปออก และการเพาะเมื่อต้นกล้าโตแล้ว จึงทำการย้ายปลูก ลงในแปลงดินที่เตรียมไว้ได้

วิธีดูแลรักษาขึ้นฉ่าย

ขึ้นฉ่ายเป็นพืชที่ชอบน้ำ ต้องระบายน้ำดี น้ำไม่ขัง ชอบแสงแดด ต้องหมั่นรดน้ำให้ชุ่ม โดยรดน้ำเช้าเย็น ให้โดนแดดตลอดวัน ต้องดูแลรดน้ำเสมอ จะทำให้ขึ้นฉ่ายโตได้เร็ว

การเก็บเกี่ยวผลผลิตขึ้นฉ่าย

จะเก็บผลผลิตขึ้นฉ่ายได้ ใช้เวลาประมาณ 2 เดือน หลังปลูกลงแปลง เมื่อต้นขึ้นฉ่ายเติบโตเต็มที่แล้ว ก็จะเก็บผลผลิตขึ้นฉ่ายได้ โดยถอนออกมาทั้งต้น จะมีดินและสิ่งสกปรกติดอยู่มาก ให้แช่น้ำพักไว้ แล้วนำมาล้างน้ำให้สะอาด เด็ดก้านแก่ทิ้งไป แล้วนำมาใส่ภาชนะที่เตรียมไว้

วิธีเก็บรักษาขึ้นฉ่าย

จะนำต้นขึ้นฉ่าย นำมาล้างให้สะอาด โดยเฉพาะตรงโคนราก จะมีดินและสิ่งสกปรกติดอยู่มาก ให้แช่น้ำพักไว้ แล้วนำมาล้างน้ำให้สะอาด ก้านใบต้องเด็ดออกมาล้างทีละก้าน ขึ้นฉ่ายเป็นผักที่เหี่ยวง่าย เราจะมีวิธีเก็บรักษาให้สดนานๆ คือให้ล้างน้ำให้สะอาดดี แล้วให้สะเด็ดน้ำออกให้หมด แล้วนำมาห่อด้วยกระดาษหรือผ้าขาวบาง แล้วใส่ถุงหรือกล่องพลาสติก แล้วนำไปแช่ตู้เย็น จะเก็บไว้ใช้ได้นาน

Be the first to comment

Leave a Reply