มะเขือ

มะเขือ

►มะเขือ (Eggplant) เป็นพืชผักสมุนไพร เป็นพืชล้มลุก มีทรงพุ่มขนาดเล็ก ลำต้นมีขนอ่อนๆปกคลุม ผลมีลักษณะทรงกลม ทรงรี เรียวยาว ตามสายพันธุ์ ผิวบางเรียบเป็นมัน ผลมีสีเขียว สีม่วง สีเหลือง หรือสีขาว ตามสายพันธุ์ เนื้อนุ่มฉ่ำน้ำ มีรสชาติหวานปนขม ขื่นเฝื่อน เปรี้ยว ตามสายพันธุ์ มีกลิ่นเฉพาะตัว มีถิ่นกำเนิดในประเทศอินเดีย และในทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้มีปลูกกันในหลายประเทศทั่วโลก ในประเทศไทยมีการปลูกหลายสายพันธุ์ มีประโยชน์และสรรพคุณ ทางยาหลายอย่าง ใช้ผลอ่อนรับประทานสดๆ เป็นผักเคียงได้ และนำมาประกอบอาหารเมนูต่างๆ ได้หลายเมนู

พืชผักสมุนไพร
มะเขือ : Eggplant

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Solanum melongena
อยู่ในวงศ์ : Solanaceae

มะเขือ (Ma-Kea) เป็นพืชผักสมุนไพร เป็นพืชล้มลุก มีทรงพุ่มขนาดเล็ก มีลำต้นเดี่ยวตั้งตรง ลำต้นแข็งและเหนียว มีสีน้ำตาลอมเขียว ลำต้นมีขนอ่อนๆ หรือมีหนามปกคลุม ใบเป็นใบเดี่ยว มีสีเขียว ดอกมีลักษณะรูปกรวย กลีบดอกมีสีม่วง หรือสีขาว ตามสายพันธุ์ มีเกสรสีเหลือง มีกลีบเลี้ยงสีเขียว ก้านช่อดอกจะยาว ดอกออกบริเวณซอกใบ ออกบริเวณข้อของกิ่ง และออกตรงปลายยอด ผลมีลักษณะทรงกลม ทรงรี เรียวยาว ตามสายพันธุ์ ผลมีสีเขียว สีม่วง สีเหลือง หรือสีขาว ตามสายพันธุ์ ผิวบางเรียบเป็นมัน เนื้อนุ่มฉ่ำน้ำ มีรสชาติหวานปนขม ขื่น เฝื่อน เปรี้ยว ตามสายพันธุ์ มีกลิ่นเฉพาะตัว ใช้ผลอ่อนรับประทานสดๆ เป็นผักเคียงได้ และประกอบอาหารเมนูต่างๆ ได้หลายเมนู ในประเทศไทยมีปลูก 2 สายพันธุ์ ได้แก่ พันธุ์ผลกลมยาว และพันธุ์ผลกลม เช่น มะเขือยาว มะเขือเปราะ มะเขือขื่น มะเขือม่วง มะเขือเสวย มะเขือพวง เป็นต้น

ลำต้น เป็นพืชผักสมุนไพร เป็นพืชล้มลุก เป็นไม้ทรงพุ่มขนาดเล็ก มีอายุประมาณ 1-3 ปี มีลำต้นเดี่ยว ลำต้นมีลักษณะกลมๆ ลำต้นตั้งตรงแข็งและเหนียว แตกกิ่งก้านได้มาก ลำต้นมีขนอ่อนๆ หรือหนามแหลมคมปกคลุม มีสีน้ำตาลอมเขียว มีกลิ่นเฉพาะตัว

ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับกัน มีลักษณะทรงเรียวรี ใบใหญ่ยาว ปลายใบแหลม ขอบใบเป็นรอยหยัก ใบมีสีเขียว มีขนอ่อนๆ หรือหนามแหลมคมปกคลุมทั่วใบ

ราก เป็นระบบรากแก้ว มีลักษณะกลมๆ แทงลึกลงในดิน มีรากแขนงและรากย่อย ออกตามรอบๆลำต้น มีสีน้ำตาล

ดอก ออกเป็นช่อ หรือออกดอกเดี่ยว ดอกมีลักษณะรูปกรวย กลีบดอกมีสีม่วง หรือมีสีขาว ตามสายพันธุ์ มีเกสรสีเหลือง มีกลีบเลี้ยงสีเขียว ก้านช่อดอกจะยาว ดอกออกบริเวณซอกใบ ออกบริเวณข้อของกิ่ง และออกตรงปลายยอด

ผล เป็นผลเดี่ยว หรืออยู่เป็นพวง ผลมีลักษณะทรงกลม ทรงรี เรียวยาว ตามสายพันธุ์ ผิวบางเรียบเป็นมัน ผลมีสีเขียว สีม่วง สีเหลือง หรือสีขาว ตามสายพันธุ์ เนื้อนุ่มฉ่ำน้ำ มีรสชาติหวานปนขม ขื่นเฝื่อน เปรี้ยว ตามสายพันธุ์ มีกลิ่นเฉพาะตัว ผลสุกจะมีสีเหลือง มีเมล็ดกลมแบนเล็กๆ จำนวนมากอยู่ข้างในเนื้อ ใช้ผลอ่อนรับประทานสดๆ เป็นผักเคียงได้ และประกอบอาหารเมนูต่างๆ ได้หลายเมนู

เมล็ด มีขนาดเล็กๆจำนวนมาก อยู่ภายในเนื้อ เมล็ดมีลักษณะกลมแบนเล็กๆ มีสีน้ำตาลอ่อน

ประโยชน์และสรรพคุณมะเขือ

มีวิตามินซี มีวิตามินเค มีโพแทสเซียม มีวิตามินเอ มีแคลเซียม มีฟอสฟอรัส มีเหล็ก มีวิตามินบี1 มีวิตามินบี2 มีวิตามินบี3 มีวิตามินบี5 มีวิตามินบี6 มีวิตามินบี9 มีเบตาแคโรทีน มีคาร์โบไฮเดรต มีโปรตีน มีพลังงาน มีไขมัน มีเส้นใย มีวิตามินพี

ช่วยรักษาความดันโลหิตสูง ช่วยรักษาลักปิดลักเปิด ช่วยรักษาหลอดเลือดแข็งตัว มีอนุมูลอิสระ ช่วยลดคอเรสเตอรอล ช่วยรักษาหลอดเลือดหัวใจ เลือดออกตามไรฟัน ช่วยบำรุงกระดูก ช่วยบำรุงฟัน ช่วยบำรุงประสาท ช่วยบำรุงสมอง ช่วยขับเสมหะ ช่วยรักษาปวดฟัน แก้บิด ระบบขับถ่าย ช่วยรักษาแผลในกระเพาะ ช่วยขับปัสสาวะ ช่วยรักษาฝี ช่วยรักษาหนองใน ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง

การปลูกและขยายพันธุ์มะเขือ

มะเขือเป็นพืชที่เจริญได้ ในดินแทบทุกชนิด ชอบดินร่วนปนทรายจะเจริญได้ดี สามารถปลูกได้ด้วยวิธี การใช้เมล็ดพันธุ์ นำมาเพาะในถุงเพาะชำ เมื่อต้นกล้ามีอายุประมาณ 30 วัน แล้วจึงทำการย้ายต้นกล้า นำมาปลูกลงในแปลงดิน ระยะปลูกห่างระหว่างต้น ประมาณ 80×100 เซนติเมตร

วิธีดูแลรักษามะเขือ

มะเขือเป็นพืชที่ชอบระบายน้ำดี น้ำไม่ขัง ชอบแสงแดด ต้องดูแลรดน้ำเสมอ และโดนแดดได้ตลอดวัน ต้องหมั่นรดน้ำเช้าเย็น ระยะแรกต้องให้น้ำทุกวัน ขณะที่ช่วงติดดอกติดผล ต้องให้น้ำทุกวัน หลังจากผลเริ่มโตเต็มที่ ให้รดน้ำต่อไปเรื่อยๆ

การเก็บเกี่ยวผลผลิตมะเขือ

การเก็บเกี่ยวผลผลิตมะเขือ มีอายุประมาณ 2-3 เดือน หลังการปลูก จะเริ่มเก็บผลผลิตเมื่อมะเขือ มีผลโตเต็มที่ มีสีเขียวอ่อน สีม่วงเข้ม สีเหลือง หรือสีขาว ตามสายพันธุ์ ใช้กรรไกรตัดขั้วออกมา แล้วนำมาใส่ในภาชนะที่เตรียมไว้ ใช้เวลาเก็บเกี่ยวผลต่อไป ได้อีกประมาณ 1-3 ปี

วิธีเก็บรักษามะเขือ

จะนำผลมะเขือ แล้วนำมาล้างน้ำให้สะอาด เราจะมีวิธีเก็บรักษาให้สดนานๆ คือให้ล้างน้ำให้สะอาดดี แล้วให้สะเด็ดน้ำออกให้หมด แล้วนำมาห่อด้วยกระดาษหรือผ้าขาวบาง แล้วใส่ถุงหรือกล่องพลาสติก แล้วนำไปแช่ตู้เย็น จะเก็บไว้ได้นาน