มะระจีน

มะระจีน

►มะระจีน (Bitter Melon) เป็นพืชผักสมุนไพร อยู่ในวงค์เดียวกับแตง เป็นไม้เลื้อย ผลมีลักษณะทรงยาวรี เปลือกบาง ผิวขรุขระมีร่องลึกตามยาว ผลมีสีเขียวอ่อน มีรสชาติขม มีถิ่นกำเนิดในเขตร้อนทวีปเอเชีย และทวีปแอฟริกา เป็นพืชที่ปลูกในประเทศที่มีเขตร้อน ได้นิยมมีการปลูกกันในหลายประเทศ ในประเทศไทยมีปลูกมากในภาคเหนือ มีปลูกหลายสายพันธุ์ มีประโยชน์และสรรพคุณทางยา หลายอย่าง ใช้ผลดิบและยอดอ่อน นำมาประกอบ ปรุงอาหารเมนูต่างๆ ได้หลายเมนู

พืชผักสมุนไพร
มะระจีน : Bitter Melon

มะระจีน : Balsam apple,Balsam pear,Bitter Cucumber,Leprosy Gourd,Bitter Gourd

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Momordica charantia L.
วงศ์ : Cucurbitaceae

มะระจีน (Ma-Ra-Jean) เป็นพืชผักสมุนไพร อยู่ในวงค์เดียวกับแตง เป็นพืชล้มลุกมีอายุปีเดียว เป็นเถาเลื้อยมีมือเกาะจับ เป็นใบเดี่ยว มีสีเขียวมีขนอ่อนๆ ดอกมีสีเหลือง ผลมีลักษณะทรงยาวรี เปลือกบาง ผิวขรุขระมีร่องลึกตามยาว ผลใหญ่เนื้อหนา ผลดิบจะมีสีเขียวอ่อน มีรสชาติขม ในประเทศไทยมีปลูกมากในภาคเหนือ มีปลูกหลายสายพันธุ์

ลำต้น เป็นไม้เถาเลื้อย ลำต้นมีลักษณะเหลี่ยม เถาเลื้อยมีสีเขียว มีขนเล็กๆ จะมีมือเกาะบนเถา อยู่บริเวณใต้ข้อต่อของใบ

ใบ ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับกันคนละข้างตามเถา มีลักษณะเป็นแฉกเว้าลึก 5 แฉก โคนใบมีลักษณะกลม มีก้านใบยาว ใบมีสีเขียว มีขนสากเล็กๆ มีมือเกาะยื่นออกมาจากที่ข้อ

ราก เป็นระบบรากแก้ว รากมีลักษณะกลม แทงลึกลงดิน มีรากแขนงและรากฝอยเล็กๆ แทงออกตามรอบๆ มีสีน้ำตาล

มือเกาะ มีลักษณะกลม เป็นเส้นเล็กๆ คล้ายหนวดขนาดเล็กๆ แตกออกบริเวณข้อใต้ใบของเถา จำนวนมือเกาะ 1 เส้นต่อข้อ ส่วนปลายมีขนาดเล็กสุดม้วนงอ จะม้วนงอเข้ายึดเกาะรอบข้าง ยึดลำต้นเพื่อเลื้อยแผ่ขึ้นที่สูง ใช้มือเกาะใช้ปลายหนวดม้วนใช้ยึดของ เป็นเกลียวพันรอบคล้ายสปริง

ดอก ดอกเป็นดอกเดี่ยว มีลักษณะรูประฆัง กลีบดอกจะมีเหลือง ก้านดอกยาว ออกตามซอกใบ

ผล มีลักษณะทรงยาวรี เปลือกบาง ผิวขรุขระมีร่องลึกตามยาว ผลใหญ่เนื้อหนา ผลดิบจะมีสีเขียวอ่อน ใช้รับประทาน เมื่อผลสุกจะมีสีแดง รับประทานไม่ได้ ภายในผลจะมีหลายเมล็ด มีเนื้อฉ่ำน้ำ มีรสชาติขม

เมล็ด จะอยู่ภายในผล จะมีเมล็ดเล็กๆจำนวนมาก เรียงอยู่ข้างในผล เมล็ดมีลักษณะกลมแบนรี ผิวเรียบ เปลือกเมล็ดแข็ง สีน้ำตาล

ประโยชน์และมีสรรพคุณมะระจีน

มีโปรตีน มีเส้นใย มีเบต้าแคโรทีน มีวิตามินเอ มีวิตามินบี1 วิตามินบี2 วิตามินบี3 วิตามินบี5 วิตามินบี6 วิตามินบี9 มีวิตามินซี มีแคลเซียม มีสังกะสี มีฟอสฟอรัส มีธาตุเหล็ก มีพลังงาน มีทองแดง มีแมกนีเซียม มีแมงกานีส มีโพเทสเซียม

ช่วยบำรุงและรักษาสายตา ช่วยบำรุงกระดูก ช่วยบำรุงฟัน ช่วยป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน แก้กระหายน้ำ ช่วยป้องกันโรคเบาหวาน ช่วยลดน้ำตาลในเลือด ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง ช่วยป้องกันโรคมะเร็งเต้านม ช่วยฟอกเลือด ช่วยดับพิษร้อน ช่วยแก้ไข้ แก้หวัด ช่วยขับเสมหะ แก้บิด เป็นยาระบายอ่อนๆ ช่วยย่อยอาหาร ช่วยรักษาแผลในกระเพาะ ช่วยขับพยาธิ ช่วยรักษาโรคริดสีดวงทวาร ช่วยปรับสมดุลธาตุในร่างกาย ช่วยบำรุงตับ ช่วยบำรุงม้าม แก้ท่อน้ำดีอักเสบ ช่วยรักษาโรคผิวหนัง ช่วยแก้ผดผื่นคัน ช่วยลดอาการคัน ช่วยลดอาการบวม

วิธีการปลูกมะระจีน

สามารถปลูกในดินทุกชนิด ดินร่วน ดินร่วนปนทรายจะเจริญเติบโตได้ดี การปลูกมะระจีน ในฤดูปลายฝนต้นหนาว จะเจริญเติบโตได้ดีกว่า จะงอกงามเร็วกว่าปลูกในช่วงอื่น มีวิธีการปลูกด้วยเมล็ด
จะต้องนำเมล็ดพันธุ์ที่แก่จัด แล้วเตรียมหลุม โดยปลูกระยะห่างกันประมาณ 1×1 เมตร แล้วจะนำเมล็ดประมาณ 2 เมล็ด มาหยอดลงในหลุม ใส่ฝังลงดินกลบจนมิด แล้วรดน้ำวันทุกวัน หลังจากที่ต้นงอกแล้ว ให้ทำหลักให้ต้นใช้เลื้อยขึ้น แล้วทำค้างไว้ให้ต้นเพื่อเพิ่มความแข็งแรง ให้ผลผลิตดียิ่งขึ้น

วิธีดูแลรักษามะระจีน

มะระจีนชอบแสงแดด ให้รดน้ำทุกวัน แต่ไม่ชอบแฉะ ระบายน้ำดี เมื่อต้นโตขื้นก็ให้รดน้ำไปเรื่อยๆ ให้ทำหลักให้ต้นใช้เลื้อยขึ้น แล้วทำค้างไว้ให้ต้นเลื้อย เพื่อเพิ่มความแข็งแรง ให้ผลผลิตดียิ่งขึ้น เมื่อมีผลแล้วให้ทำการห่อ เพื่อป้องกันแมลงได้

การเก็บผลผลิตมะระจีน

จะสามารถเก็บเกี่ยวผลผลิต ได้ประมาณ 2 เดือน หลังการปลูก ผลจะมีขนาดโตเต็มที่ มีสีเขียวอ่อน ใช้กรรไกรตัดขั้วออกมา ให้ระวังผลช้ำเสียหายได้ และจะสามารถเก็บเกี่ยว ผลผลิตได้ไปเรื่อยๆ ประมาณ 3 เดือน

วิธีเก็บรักษามะระจีน

ให้นำมะระจีน นำมาล้างน้ำให้สะอาด สะเด็ดน้ำให้แห้ง เราจะมีวิธีเก็บรักษาให้สดนานๆ คือให้นำมาห่อด้วยกระดาษหรือผ้าขาวบาง แล้วใส่ถุงหรือกล่องพลาสติก แล้วนำไปแช่ตู้เย็น จะเก็บไว้ใช้ได้นาน