ส้มโอ

ส้มโอ

►ส้มโอ (Pomelo) เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ลำต้นมีกิ่งมีหนามยาวเล็กน้อย เป็นพืชตระกูลส้ม เป็นผลไม้ชนิดหนึ่ง มีลักษณะกลมๆ คล้ายผลส้ม แต่ขนาดใหญ่กว่า มีรสชาติเปรี้ยวอมหวาน มีกลิ่นหอม มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นที่นิยมปลูกกันมากในหลายประเทศ ส้มโอที่นิยมปลูกในประเทศไทยมีหลายพันธุ์ มีคุณประโยชน์สรรพคุณ ทางยามากมาย นำมาประกอบปรุงรสอาหารเมนูต่างๆ มากมายหลายเมนู ทำเป็นเครื่องดื่มต่างๆ

พืชผลไม้
ส้มโอ : Pomelo

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Citrus maxima (Burm.) Merr.
อยู่ในวงค์ : Rutaceae

ส้มโอ เป็นพืชตระกูลส้ม เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ทรงพุ่ม ลำต้นมีกิ่งมีหนามยาวเล็กน้อย ใบมีลักษณะคล้ายกับใบไม้ 2 ใบ ต่อกันอยู่ ดอกมีสีขาว มีกลิ่นหอม ผลมีลักษณะกลมๆ คล้ายส้ม แต่ขนาดใหญ่กว่า มีรสชาติเปรี้ยวอมหวาน

ลำต้น เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง เป็นเนื้อไม้แข็ง มีผิวเรียบ ลำต้นมีกิ่ง มีหนามยาวเล็กน้อย เปลือกมีสีน้ำตาล

ใบ เป็นใบเลี้ยงคู่ มีลักษณะคล้ายกับใบไม้ 2 ใบ ต่อกันอยู่ คอดกิ่วที่กลางใบเป็นตอนๆ จะให้เห็นใบเป็น 2 ตอน แตกเป็นใบเลี้ยงเดี่ยว ใบมีสีเขียวแก่ พื้นผิวใบเรียบเกลี้ยง เป็นมัน ค่อนข้างหนา มีกลิ่นหอมมาก เพราะมีต่อมน้ำมันอยู่ ใบด้านบนมีสีเข้ม ใต้ใบมีสีอ่อนกว่า มีขนอ่อนๆอยู่

กิ่ง มีลักษณะกลมๆ จะมีใบ มีขนและมีหนามแหลมคม อยู่ทั่วๆไป มีสีเขียวแก่

ดอก ออกเป็นช่อ หรือออกเดี่ยว จะมีดอกออกเป็นกระจุก กลีบดอกมีสีขาว มีเกสรสีเหลือง และมีกลิ่นหอม ออกตามปลายกิ่งอ่อน ดอกมีขนาดใหญ่

ผล มีลักษณะกลมๆ คล้ายผลส้ม แต่ขนาดใหญ่กว่า ผิวเปลือกนอกเรียบ ขั้วหัวของผลเป็นจุก ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อผลสุกจะเปลี่ยนเป็นสีเขียวอมเหลือง ตามพันธ์ ภายในผลจะมีเปลือกหนาสีขาว แล้วจะมีเปลือกบางๆหุ้มกลีบอีกที ข้างในจะมีเนื้อเป็นถุงน้ำเล็กๆ อยู่เบียดกันแน่น และมีเมล็ดเกาะติดอยู่ตรงแกนกลางประปราย มีรสชาติเปรี้ยวอมหวาน ผิวส้มโอนำมาทำน้ำมันหอมระเหยได้

เมล็ด มีลักษณะรูปแบนรี มีสีขาว จะมีเมล็ดเกาะอยู่กับเนื้อข้างใน ตรงแกนกลาง

ประโยชน์และสรรพคุณส้มโอ

มีวิตามินเอ มีวิตามินซี มีธาตุแคลเซียม มีฟอสฟอรัส มีวิตามินบี2 มีวิตามินบี3 มีวิตามินบี6 มีโปรตีน มีธาตุเหล็ก มีธาตุแมกนีเซียม มีคาร์โบไฮเดรต มีเส้นใย มีโพแทสเซียม มีโซเดียม มีไขมัน มีเบต้าแคโรทีน ใช้ทำน้ำมันหอมระเหย
ช่วยขับเสมหะ แก้ไอ แก้หวัด แก้ต่อมทอนซิลอักเสบ รักษาโรคความดันโลหิตสูง รักษาโรคเลือดจาง ช่วยบำรุงโลหิต แก้อาเจียน แก้ปวดศรีษะ แก้โรคลักปิดลักเปิด แก้เหงือกบวม แก้เลือดออกตามไรฟัน แก้ฟกช้ำ แก้ท้องอืด แก้ท้องเฟ้อ ช่วยการขับถ่าย แก้แผลไฟไหม้ แก้น้ำร้อนลวก รักษาโรคผิวหนัง แก้โรคเหน็บชา แก้บิด ช่วยเจริญอาหาร ใช้แก้ไข้ แก้ลม แก้ไข้ทับระดู ป้องกันโรคมะเร็ง รักษาโรคกระเพาะ ช่วยบำรุงสายตา

การปลูกขยายพันธุ์ส้มโอ

การปลูกส้มโอทำได้หลายวิธี การปลูกโดยใช้การเพาะเมล็ด การตอนกิ่ง การทาบกิ่ง การติดตา การเสียบกิ่ง
การปลูกโดยใช้เมล็ดพันธุ์ ที่แก่จัดในการเพาะ ใส่ลงในถุงพลาสติก รดน้ำให้ชุ่ม วางไว้ในที่แดดร่มๆ ใช้เวลาประมาณ 10 วัน จะเริ่มงอกออกมา แล้วเพาะต่อไปไประมาณ 2 เดือน แล้วนำมาปลูกลงแปลง ระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 5 เมตร

การตอนกิ่ง การทาบกิ่ง จะนิยมปลูกมากว่าวิธีอื่น เพราะจะให้ผลผลิตเร็วกว่า นำกิ่งปลูกลงในแปลงได้เลย ระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 5 เมตร

การดูแลรักษาส้มโอ

ส้มโอชอบอากาศร้อน ชอบแสงแดดเพียงพอ ต้องให้น้ำเพียงพอ ไม่แฉะเกินไป ต้องรดน้ำเช้าเย็น

การเก็บเกี่ยวผลผลิตส้มโอ

การปลูกด้วยเพาะเมล็ด จะให้ผลผลิตช้า ใช้เวลาประมาณ 4-5 ปี จึงจะออกผล
การปลูกด้วยตอนกิ่งทาบกิ่ง จะให้ผลผลิตเร็วกว่า ใช้เวลาประมาณ 2-3 ปี จะออกผล และจะมีลูกดกตามสายพันธุ์ ใช้กรรไกรตัดขั้ว แล้วต้องระวังทำหล่น อาจทำให้เสียหายได้จ้ะ

การเก็บรักษาส้มโอ

เราจะนำส้มโอมาเก็บพักไว้ก่อน จำทำให้แกะเปลือกออกง่าย และจะได้รสชาติที่หวานหอม นำมาวางไว้ในที่อากาศถ่ายเท ใช้เวลาเก็บประมาณ 2 อาทิตย์